Refluks przełyku - czym jest i jak należy go leczyć?

Choroba refluksowa przełyku dotyka regularnie około 5-10% osób w Polsce i dotyczy w równym stopniu kobiet jak i mężczyzn. Pośpiech i wynikająca z niego nieodpowiednia dieta oraz przewlekły stres są jednymi z głównych przyczyn tego uciążliwego schorzenia, które może mieć groźne powikłania. Jak zatem temu zapobiec oraz leczyć refluks?

Refluks znacząco obniża komfort życia

Żołądek jest strukturą wewnątrz której panuje silnie kwasowe pH co spowodowane jest obecnością kwasu solnego i enzymów niezbędnych do procesu trawienia. Fizjologicznie barierą chroniącą górny odcinek przewodu pokarmowego, a więc przełyk przed przedostawaniem się treści pokarmowej oraz kwasów z żołądka jest dolny zwieracz przełyku. Niestety w wyniku jego dysfunkcji może dojść do choroby refluksowej przełyku, której objawy to uczucie silnego pieczenia za mostkiem, bóle w nadbrzuszu, kaszel oraz chrypka. Dolegliwości nasilają się kiedy pacjent znajduje się w pozycji leżącej, a także po spożyciu tłustych, ciężkostrawnych posiłków. W przypadku pojawienia się dodatkowych symptomów takich jak dysfagia (utrudnione przechodzenie pokarmu z jamy ustnej do żołądka) czy obecność krwi w stolcu (krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego zabarwia stolec na kolor smolisty) należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza.Częstość występowania choroby refluksowej przełyku rośnie wraz z wiekiem, a dodatkowo narażeni są cukrzycy, a także kobiety będące w ciąży.

Powikłania choroby refluksowej przełyku

Błona śluzowa przełyku w przeciwieństwie do swojego odpowiednika w żołądku nie posiada właściwości chroniących ją przed kwaśnym środowiskiem. Dlatego kontakt z kwasem solnym degeneruje jej strukturę i jest przyczyną bólu. Kiedy dochodzi do tego przez pewien czas mogą tworzyć się nadżerki, a sama tkanka nabłonkowa pokrywa się bliznami co upośledza jej funkcjonowanie i może prowadzić do powstania tzw. Przełyku Barretta dotykającego nawet 20% chorych cierpiących na refluks. Warto pamiętać, że Przełyk Barretta może być czynnikiem indukującym rozwój nowotworu, dlatego nie wolno bagatelizować tego schorzenia. W przypadku gdy pojawią się u nas objawy charakterystyczne dla choroby refluksowej warto umówić się na konsultację lekarską i w razie potrzeby wykonać badanie endoskopowe przełyku w celu oceny jego stanu. W przebiegu badania możliwe jest także pobranie wycinka błony śluzowej do jej późniejszej diagnostyki histopatologicznej.

Jak zapobiegać refluksowi?

Przełyk Barretta jest dolegliwością wymagającą specjalistycznego leczenia, jednak z dopiero rozwijającą się chorobą refluksową można walczyć zmieniając swoje przyzwyczajenia żywieniowe i codzienny styl życia. W celu zmniejszenia wydzielania oraz podwyższenia pH kwasu solnego można stosować leki zawierające ranitydynę, która blokuje receptory należące do komórek okładzinowych żołądka biorących udział w wytwarzaniu kwasu solnego. Równie pomocna jest modyfikacja diety, a więc rezygnacja z papierosów oraz alkoholu, a także ograniczenie ilości spożywanej kawy. Posiłki powinny być lekkostrawne, przygotowywane bez użycia tłuszczu. Szczególnie zaleca się gotowane chude mięso drobiowe, ryby oraz warzywa gotowane na parze bez użycia soli. Produkty które zwiększają wydzielanie soków żołądkowych to także przetworzone słodycze oraz ostre przyprawy. Groźne są też napoje gazowane zwłaszcza te zawierające w swoim składzie kwasy. W celu prawidłowej pracy układu pokarmowego należy przyjmować małe porcje jedzenia oraz powoli je przełykać dokładnie przeżuwając każdy kęs. Odstępy pomiędzy kolejnymi posiłkami powinny być regularne, a samych dań zaleca się spożywać 5-6 w ciągu dnia. Po zakończeniu jedzenia należy dać organizmowi trochę czasu na prawidłowe trawienie unikając jednak pozycji leżącej. Równie pomocna w walce z refluksem może być utrata nadmiernej ilości tkanki tłuszczowej i zrównoważona aktywność fizyczna, która dodatkowo pozwoli uporać się z przewlekłym stresem.