Zgaga, nadkwaskowość i niestrawność
Zgaga jest bardzo powszechnym problemem, spowodowanym nadkwaśnością żołądka. Objawia się paleniem w przełyku, pieczeniem, a nawet bólami za mostkiem. Zgaga i nadkwasota potrafią uprzykrzyć miłą kolacje z przyjaciółmi albo świąteczny obiad z rodziną.
Przykre objawy jednak można zahamować dzięki lekom na zgagę, które skutecznie zobojętniają kwas w żołądku i przynoszą natychmiastową ulgę.
Szeroki wybór leków, w formie płynu lub tabletek, pomaga skutecznie rozprawić się ze zgagą i nadkwaśnością. Substancje czynne szybko reagują z kwasem żołądkowym, a zarzucanie treści żołądkowej do przełyku nie stanowi już problemu. Naturalne składniki takie jak rumianek czy ekstrakt z imbiru mają dobroczynny wpływ na układ trawienia i nie powodują efektów ubocznych. Odpowiednio dobrane składniki suplementu wspomagają prawidłowe funkcjonowanie układu pokarmowego oraz niwelują dyskomfort po jedzeniu.
Jakie właściwości posiadają leki na zgagę i nadkwaśność?
Skutecznie przeciwdziałają mdłościom, które mogą towarzyszyć podczas zgagi. Leki dają odczucie szybkiej poprawy jakości trawienia, dzięki czemu nie czujemy się ociężali po posiłku. Ponadto niwelują uciążliwe odbijanie po posiłkach. Układ nerwowy pracuje sprawniej a skurcze nie zdążają się tak często. Następuje właściwie wydzielanie soków trawiennych a nam nie dokucza ból brzucha. Ważnym działaniem leków zobojętniających kwas solny, jest zabezpieczenie błony śluzowe żołądka i przełyku przed podrażnieniami, które mogą okazać się bardzo niebezpieczne, gdy zgaga towarzyszy nam często. Gdy meczy nas uciążliwa niestrawność, nieżyt żołądka lub inne zaburzenia, leki na zgagę przyniosą nam natychmiastowa ulgę, ponieważ wpływają na zwiększenie pH soku żołądkowego. Nasz żołądek będzie w stanie poradzić sobie nawet z tłustym i ciężkim jedzeniem. Substancje zawarte w preparatach zmniejszają również dolegliwości związane z produkcją gazu w przewodzie pokarmowym. Niektóre leki neutralizujące kwasy wskazane są też dla osób z chorobą wrzodową żołądka lub dwunastnicy.
Zgaga to jedna z najpowszechniejszych dolegliwości zdrowotnych w naszym społeczeństwie. Objawy zgagi powodują dyskomfort i pogarszają jakość codziennego życia. Niestety nadal często są niesłusznie bagatelizowane - napływ kwaśnej treści pokarmowej do przełyku może bowiem w konsekwencji spowodować poważne powikłania zdrowotne. Wśród metod leczenia nadkwasoty możemy wyróżnić m.in. modyfikację nawyków żywieniowych oraz leki na zgagę dostępne na receptę oraz bez.
Czym jest zgaga?
Nieprzyjemne uczucie bólowe określane jako palenie bądź też pieczenie zlokalizowane zamostkowo określane jest powszechnie jako zgaga. Jest to jeden z objawów choroby refluksowej przełyku (GERD - gastro-esophageal reflux disease). W mechanizmie refluksu żołądkowo przełykowego dochodzi do cofania się kwasu solnego z żołądka do górnych odcinków przewodu pokarmowego. Jest to spowodowane dysfunkcją struktury anatomicznej zwanej zwieraczem dolnego przełyku. W normalnych warunkach ma on za zadanie odizolować kwas solny od wyższych poziomów przełyku, którego śluzówka nie jest przygotowana do kontaktu z tą substancją. To właśnie kwas żołądkowy drażniący ściany układu pokarmowego doprowadza do nieprzyjemnego palącego uczucia powiązanego ze zgagą. Ból ten może być tak silny, że często jest mylony nawet z zawałem serca.
Wpływ kwasu solnego na przełyk
Zgaga powoduje uczucie dyskomfortu jednak najczęściej jest ono na tyle słabe, że wiele osób bagatelizuje ten problem zdrowotny. Niestety w przypadku przewlekłego zarzucania soku żołądkowego do górnych odcinków przewodu pokarmowego może dojść do powikłań zagrażających życiu. Często dodatkowym objawem towarzyszącym refluksowi może być anemia związana z krwawieniami przełyku pod wpływem działającego na niego kwasu. Symptomem tego może być osłabienie, a wyniki laboratoryjne badanej osoby mogą wskazywać na niedokrwistość. Warto kontrolować wygląd naszego kału - czarny, smolisty stolec jest jednym ze wskaźników krwawień w górnym odcinku przewodu pokarmowego - krew na skutek przemian w dalszych odcinkach żołądka i jelit zmienia bowiem barwę. Kwas długotrwale drażniący błonę śluzową przełyku może ponadto doprowadzić do zmian w jej budowie - mówimy wtedy o powstaniu tzw. Przełyku Barretta. Zmiana ta znacząco zwiększa ryzyko powstania nowotworu - jak więc widać niekontrolowany refluks może być naprawdę niebezpieczny dla naszego zdrowia.
Co wpływa na zgagę?
Wydzielanie kwasu solnego w żołądku jest powiązane z wieloma czynnikami. Często pierwotną przyczyną wystąpienia tego objawu są przyjmowane pokarmy. Wśród najbardziej popularnych wyróżnia się produkty kwasowe jak niektóre cytrusy. Szczególnie silnie mogą działać w momencie, kiedy spożywamy je na tzw. pusty żołądek. Oprócz tego kwaśne odbijanie może być wywoływane przez pokarmy zawierające dużo tłuszczów - szczególnie niebezpieczne są fast-foody smażonego na głębokim oleju. Ponadto warto zastanowić się, czy nie spożywamy nadmiernych ilości kawy, czekolady oraz alkoholu. Ten ostatni może być szczególnie niebezpieczny w postaci piwa, bowiem napoje gazowane dodatkowo wzmagają nadmierne wydzielanie kwasu solnego w żołądku oraz ułatwiają aspirację treści pokarmowej do przełyku. Jeżeli mamy ochotę napić się alkoholu warto w takim wypadku rozcieńczyć go niegazowaną wodą. Nadkwaśność powodowana jest także przez ostre przyprawy jak chilli czy curry, ale także przez zioła - mięta to jeden z produktów, które nasilają objawy refluksu żołądkowo-przełykowego.
Zmiana diety i nawyków żywieniowych
Na zgagę możemy wpływać na wiele sposobów, przede wszystkim warto jednak obserwować własny organizm, gdyż natężenie objawów często zależy od kwestii indywidualnych. Przede wszystkim warto zadbać o eliminację czynników żywieniowych powodujących refluks. Może się okazać jednak, że wśród produktów powodujących zgagę znajduje się także nie wymienione wyżej pożywienie ,w takim wypadku nienajgorszym pomysłem byłoby zrobienie listy tego typu żywności. Oprócz samej diety należy też zadbać o jej higienę. Przyjmowanie pozycji leżącej po posiłku zwiększa ciśnienie dolnego zwieracza przełyku uwalniając kwas żołądkowy powodujący uczucie pieczenia. Jeżeli mamy w zwyczaju wylegiwanie się po obfitym obiedzie warto byłoby zmniejszyć przyjmowane porcję, a pod plecy położyć parę poduszek umożliwiających pionizację. Nie zaleca się również spożywać ostatniego posiłku później niż 2-3 godzin przed położeniem się spać. Objawy zgagi mogą być również nasilane przez palenie papierosów. Są także powszechniejsze u osób zmagających się z otyłością oraz pośród kobiet w ciąży.
Diagnostyka refluksu
Dolegliwości określane mianem zgagi towarzyszą chorobie refluksowej. Rozpoznanie stawia się m.in. na podstawie wywiadu z pacjentem, który wskazuje na charakterystyczne objawy jak uczucie palenia i pieczenia za mostkiem, puste odbijania oraz ból w nadbrzuszu o charakterze promieniującym. Lekarz, który podejrzewa, że zgaga spowodowana jest przez refluks może skierować pacjenta na badanie gastroskopowe Testowi temu często towarzyszy pobranie wycinka ściany przełyku niezbędne do przeprowadzenia badań histopatologicznych. Podczas trwającej gastroskopii lekarz gastrolog ocenia stan przełyku i objawy mogące świadczyć o zapaleniu (zaczerwienienie czy też nadżerki). Jeżeli w przebiegu diagnostyki dojdzie do potwierdzenia podejrzeń związanych z chorobą refluksową pacjent od tego momentu będzie kierowany na okresowe badania gastroskopowe mające na celu ocenić efekty zaordynowanego leczenia przeciw GERD.
Leki na zgagę
Zgagę możemy dziś skutecznie leczyć na wiele sposobów - jest to związane z powszechnością występowania tego schorzenia. Samo leczenie nie jest także bardzo uciążliwe - leki na zgagę mogą występować jako kapsułki dojelitowe, tabletki czy też tabletki do ssania nie jest więc problemem przyjmowanie ich w ciągu dnia. Rozwój farmakologii przez ostatnie dziesięciolecia sprawił, że obecnie dysponujemy kilkoma grupami leków na nadkwaśność.
Inhibitory Pompy Protonowej (IPP)
Inhibitory pompy protonowej uważane są za najpowszechniej stosowane leki na zgagę. Ich działanie pozwala ograniczyć nadkwaśność oraz zredukować dolegliwości związane z chorobą refluksową. Wykorzystywane są także w leczeniu wrzodów układu pokarmowego. Stosowane jako proleki IPP w kwaśnym środowisku przekształcają się w farmakologicznie czynną postać. Ich mechanizm działania polega na blokowaniu pompy protonowej zaangażowanej w produkcję kwasu żołądkowego. Obniżenie syntezy tego związku podwyższa poziom pH wewnątrz żołądka. Pozwala to zredukować szkodliwy wpływ refluksu na błonę śluzową przełyku oraz zmniejszyć objawy jak uczucie pieczenia oraz ból. Najpopularniejsze substancje lecznicze z tej grupy to pantoprazol oraz omeprazol. Te leki na zgagę występują w postaci tabletek dojelitowych. O czym warto pamiętać przyjmując inhibitory pompy protonowej? Przede wszystkim stosujemy je na pusty żołądek - przyjmowane pokarmy mogą bowiem zmniejszać ich biodostępność. Uważa się, że aby temu zapobiec warto wziąć tabletki około 30 minut przed posiłkiem. W związku z pewnym czasem potrzebnym na dezaktywowanie pomp protonowych zaangażowanych w produkcję kwasu solnego uważa się, że na pełny założony efekt farmakologiczny IPP należy odczekać około 3-4 dni. Przyjmując je przewlekle należy kontrolować wartość INR. Omeprazol i Pantoprazol jak każdy lek mogą powodować także działania niepożądane. Są to m.in. biegunki, bóle głowy oraz dyskomfort bólowy pochodzący z brzucha, w wyniku podwyższenia poziomu pH w świetle żołądka może także dojść do jego zasiedlenia przez niepożądane bakterie. Ponadto przyjmując IPP przez dłuższy czas możemy cierpieć na niedobory jonów dwuwartościowych, głównie żelaza, wapnia oraz magnezu co z kolei predysponuje do osteoporozy.
Antagoniści Receptora Histaminowego
Inne stosowane leki na zgagę to antagoniści receptora histaminowego. Należy do nich kontrowersyjna ranitydyna, która w 2019 roku została wycofana ze sprzedaży w naszym kraju ze względu na podejrzenie predyspozycji do wystąpienia choroby nowotworowej na skutek przyjmowania tabletek zawierających tę substancję. Jak działają antagoniści receptora histaminowego? Podobnie jak inhibitory pompy protonowej obniżają sekrecję kwasu wewnątrz żołądka zmniejszając tym samym tzw. nadkwaśność. W przeciwieństwie do wymienionej wyżej grupy leków ich działanie nie jest aż tak powiązane z przyjmowaniem pożywienia. Ponadto efekt farmakologiczny wywoływany przez antagonistów receptora histaminowego jest nieco słabszy. Wskazaniem do wykorzystywania leków z tej grupy mogą być także tzw. wrzody stresowe powstałe na skutek niedokrwienia błony śluzowej. Przyjmując leki na zgagę działające antagonistycznie w stosunku do receptorów histaminowych trzeba uważać na interakcje powodujące spadek wchłanialności żelaza oraz wydłużenie czasu krwawienia.
Leki zobojętniające
Kwas solny indukujący zgagę powoduje jej objawy w wyniku drażnienia błony śluzowej. By zredukować dolegliwości możemy wpływać na poziom jego sekrecji. Inne środki działają w odmienny sposób nie zmniejszając wydzielania kwasu, za to chroniąc śluzówkę przed jego żrącymi właściwościami. Lek określany jako środek zobojętniający najczęściej ma zasadowe właściwości. Co ważne często preparaty te dostępne są bez recepty. Wyróżnia się wśród nich m.in. wodorowęglan sodu oraz produkty, które zawierają mieszaninę magnezu i glinu. Leki zobojętniające nie wymagają recepty ze względu na swoje łagodne działanie. Nie wolno jednak stosować ich długotrwale gdyż może to grozić schorzeniami układu moczowego, zaburzeniem wchłaniania, a także zwrotnym zwiększeniem wydzielania kwasu wewnątrz żołądka. Związki magnezu i glinu mogą także indukować problemy z wypróżnianiem. Leki zobojętniające mogą się jednak sprawdzić jako doraźne preparaty na zgagę. Ich zaletą jest także mnogość postaci jak tabletki do ssania, proszki czy też leki w postaci płynnej.
Które leki mogą powodować zgagę?
Zgaga może być skutecznie hamowana przez środki farmaceutyczne. Co ciekawe również leki mogą ją powodować. Warto wspomnieć o powszechnie stosowanych środkach przeciwbólowych jakimi są niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ-ty). Tabletki takie znajdują się w każdej domowej apteczce i stanowią remedium na nieprzewidziane sytuacje, kiedy pojawia się silny ból. Problemem jednak jak w przypadku większości leków może być ich przewlekłe stosowanie. NLPZ-ty mogą prowadzić bowiem do szeregu działań niepożądanych. Tym związanym ze zgagą są dolegliwości trawienne, pojawia się również krwawienie śluzówki pokarmowej co w konsekwencji może doprowadzić nawet do niedokrwistości. Stosując niesteroidowe leki przeciwzapalne warto zatem w konsultacji z lekarzem zastanowić się nad słusznością protekcyjnego wdrożenia inhibitorów pompy protonowej. Trzeba jednak wyraźnie zaznaczyć, że decyzja taka powinna być podjęta przez specjalistę.
Odzyskaj komfort i dobre samopoczucie
Zgaga i powodujący ją refluks to popularne dolegliwości, które powodowane są przez nasze predyspozycje genetyczne oraz tryb życia. Dzięki swojej powszechności objawy dyskomfortu mogą być skutecznie tłumione przez preparaty należące do różnych grup leków. Na zgagę możemy cierpieć przez wiele lat. Biorąc się za zwalczenie choroby należy zatem przeanalizować nasze nawyki oraz skorzystać z wiedzy lekarza oraz farmaceuty. Odpowiednio wdrożone leczenie pozwoli odzyskać komfort codziennego życia oraz zapobiec groźnym powikłaniom zdrowotnym, do których może prowadzić refluks.