Badanie moczu - jak uniknąć błędów przedlaboratoryjnych?

Coraz większa świadomość zdrowotna pacjentów znajduje swoje odzwierciedlenie w szerokim zakresie dostępnych na rynku badań diagnostycznych. Jednym z najstarszych i najpowszechniejszych z nich jest badanie ogólne moczu będące próbą nieinwazyjną i przyjazną dla pacjenta. Jak w każdym badaniu musimy jednak pamiętać o paru ważnych zasadach, tak aby uniknąć błędów przedlaboratoryjnych obciążających wyniki.

Badanie moczu - dla kogo?

Ocena próbki moczu od wielu lat jest jedną z podstawowych metod badań okresowych stosowanych m.in. w zakładach pracy czy placówkach publicznych. Jest też doskonałą metodą monitorowania postępów leczenia choroby. W trosce o zdrowie pacjentów lekarze zalecają wykonywanie tego badania przynajmniej raz w roku. Obecne nieprawidłowości mogą być jednym z pierwszych symptomów poważniejszych chorób nerek, dróg moczowych czy np. cukrzycy, a wczesne rozpoznanie pozwala podjąć odpowiednie kroki w celu skutecznego leczenia. W dzisiejszych czasach dobrym wyborem dla pacjenta może być skorzystanie z usług jednego z prywatnych laboratoriów gdyż często dysponują one sprzętem lepszej jakości niż placówki publiczne. Koszt badania ogólnego nie powinien przekroczyć sumy 10 złotych.

Jak przygotować się do oddania moczu?

W obliczu nieustannie dopracowywanych metod diagnostycznych maleje skutecznie procent błędów laboratoryjnych powstałych w trakcie analizy próbek. Niestety coraz większy udział w sumie zyskują błędy przedlaboratoryjne, które według różnych źródeł mogą stanowić nawet 70 % wszystkich nieprawidłowych odczytów. Mimo, że badanie moczu jest jednym z najprostszych badań diagnostycznych warto poznać parę zasad tak aby uniknąć błędów przedlaboratoryjnych z naszej strony.

Według zaleceń Grupy Roboczej ds. Standaryzacji Badania Moczu (EUG) próbka skierowana do badania ogólnego moczu powinna być wykonana rano, na czczo, po przynajmniej 8 godzinach snu. By uniknąć zanieczyszczeń należy wcześniej odpowiednio obmyć strefy intymne. Ważne jest, aby oddać mocz ze środkowego strumienia to znaczy, że nie kierujemy do jednorazowego pojemnika pierwszej ilości moczu uwolnionej podczas mikcji, a dopiero jego kolejną partię. Pozwala to na pozbycie się z próbki bakterii kolonizujących drogi moczowe, które mogłyby zafałszować wynik badania. Na kilka dni przed pobraniem moczu należy unikać wysokobiałkowej diety, a także nadmiernej aktywności fizycznej co może skutkować białkomoczem oraz krwinkomoczem. Ważne też, aby dostosować się co do wymagań laboratorium względem rodzaju jednorazowego pojemnika oraz ilości potrzebnego moczu. Najczęściej wystarcza około 50 ml tego płynu.

Sam pojemnik powinien być jałowy i należy uważać by nie naruszyć przypadkowo jego wewnętrznych ścian. Próbki należy dostarczyć do analizy jak najszybciej po pobraniu. W przypadku badania ogólnego w czasie nie dłuższym niż 2 godziny tak aby uniknąć rozpadu komórek oraz namnażaniu się bakterii. Warto też pamiętać, że mocz przeznaczony do badania bakteriologicznego powinien zostać przesłany do laboratorium bez zwłoki, a mocz do badań biochemicznych musi być przechowywany w lodówce ( temperatura 4-8 °C).

Pamiętajmy o profilaktyce!

Regularne badanie moczu jest ważnym aspektem naszego dbania o zdrowie. Pozwala wcześnie wykryć i zapobiec wielu poważnym chorobom. Stosując się do zaleceń unikamy niepotrzebnych nerwów i stresu podczas odbierania wyników badania. Dlatego ważne jest aby o nich pamiętać!