Czy miażdżyca jest dziedziczna?

Miażdżyca to jeden z największych problemów zdrowotnych XXI wieku. Co to za choroba, jakie są czynniki ryzyka jej rozwoju? Czy miażdżyca jest dziedziczna?

Czym jest miażdżyca?

Miażdżyca (arterioskleroza) to przewlekła choroba naczyń krwionośnych, w której przebiegu dochodzi do odkładania się cholesterolu i innych substancji w wewnętrznych warstwach ścian naczyń tętniczych. Prowadzi to do powstawania blaszek miażdżycowych, które zmniejszają światło tętnic i utrudniają przepływ krwi.

Arterioskleroza jest jedną z głównych przyczyn zgonów wśród mieszkańców krajów wysoko rozwiniętych. Nieleczona może prowadzić m.in. do zawału serca, udaru mózgu czy pogorszenia funkcji nerek.

Czynniki ryzyka miażdżycy

Na rozwój miażdżycy wpływa wiele czynników, które sprzyjają powstawaniu blaszek miażdżycowych. Jednym z nich jest niezdrowy styl życia:

• niezdrowa dieta z nadmierną ilością cholesterolu, nasyconych kwasów tłuszczowych, cukru i uboga w warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty zbożowe oraz inne źródła błonnika pokarmowego;
• siedzący tryb życia;
• palenie papierosów;
• picie nadmiernych ilości alkoholu;
• długotrwałe narażenie na stres;
• wiek powyżej 50. lat;
• inne choroby (m.in. cukrzyca, nadciśnienie tętnicze);
• nadwaga i otyłość;

Rola genetyki w rozwoju miażdżycy

Czy miażdżyca jest dziedziczna? Miażdżyca nie jest chorobą dziedziczną. Jednak predyspozycje genetyczne są jednym z czynników ryzyka rozwoju arteriosklerozy.

Prawdopodobieństwo jej wystąpienia zwiększają:

• rodzinne skłonności do wysokiego poziomu cholesterolu (osoby, które odziedziczyły allel APOE2 po obu rodzicach znajdują się w grupie ryzyka miażdżycy i podwyższonego poziomu cholesterolu);
• przypadki chorób sercowo-naczyniowych w najbliższej rodzinie;
• dziedziczne skłonności do nadciśnienia tętniczego;

Przy czym należy podkreślić, że choć predyspozycje genetyczne odgrywają tu ważną rolę to nie są jedynym czynnikiem wpływającym na rozwój choroby. Nawet osoba, która ma dziedziczne skłonności do podwyższonego poziomu cholesterolu, miażdżycy czy nadciśnienia tętniczego może wpływać na ryzyko rozwój choroby. Powinna zadbać o regularne badania lekarskie, a także zdrowy tryb życia.

Objawy miażdżycy

Jakie objawy mogą świadczyć o miażdżycy? Niepokojące sygnały, których nie należy lekceważyć to m.in.:

• osłabienie;
• gorsza tolerancja wysiłku fizycznego (np. problem z uspokojeniem oddechu po wejściu na wyższe piętro);
• ból łydek nawet po krótkim spacerze;
• problemy z pamięcią, które wynikają ze zwężenia tętnic szyjnych doprowadzających krew do mózgu;

Arterioskleroza rozwija się powoli, dlatego może pozostać niezauważona przez dłuższy czas. Jeśli nie zostanie leczona w porę, oprócz wyżej wymienionych objawów pojawiają się m.in. bóle w górnej części brzucha, niepokój i lęk, zawroty głowy, kołatanie serca, a także uczucie duszności.

Jeszcze zanim pojawią się niepokojące objawy, warto zadbać o zdrowy styl życia i regularne badania. W ramach profilaktyki miażdżycy zaleca się regularne badanie poziomu cholesterolu i glukozy we krwi, kontrolowanie masy ciała, a także monitorowanie wartości ciśnienia krwi.