Zapalenie otrzewnej: przyczyny, objawy, leczenie i profilaktyka

Wprowadzenie

Zapalenie otrzewnej, zwane również zapaleniem otrzewnej brzusznej, jest poważnym stanem zapalnym błony surowiczej wyściełającej jamę brzuszną. Jest to stan nagły, który wymaga natychmiastowej interwencji medycznej. W tym artykule omówimy definicję zapalenia otrzewnej, czynniki ryzyka, objawy oraz przyczyny tego schorzenia.

Rodzaje zapalenia otrzewnej

Istnieją trzy główne rodzaje zapalenia otrzewnej: pierwotne, wtórne i zakaźne. Zapalenie otrzewnej pierwotne występuje bez widocznej przyczyny i jest często wynikiem infekcji bakteryjnej. Zapalenie otrzewnej wtórne jest spowodowane innym schorzeniem wewnętrznym, takim jak perforacja jelita czy uszkodzenie narządu wewnętrznego. Zapalenie otrzewnej zakaźne jest wynikiem infekcji, która rozprzestrzenia się na otrzewną z innej części ciała, na przykład zakażenia dróg moczowych lub płuc.

Objawy zapalenia otrzewnej

Objawy zapalenia otrzewnej mogą być różne, ale najczęstsze z nich to:

- Silny ból brzucha, który może być odczuwany w różnych miejscach jamy brzusznej.

- Wzrost temperatury ciała.

- Nudności i wymioty.

- Zaburzenia jelitowe, takie jak biegunka lub zaparcia.

- Inne objawy, takie jak uczucie ogólnego rozbicia, utrata apetytu i zmęczenie.

Przyczyny zapalenia otrzewnej

Zapalenie otrzewnej może być spowodowane różnymi czynnikami, takimi jak infekcje bakteryjne, uszkodzenie narządów wewnętrznych, chirurgia czy inne przyczyny. Infekcje bakteryjne są najczęstszą przyczyną zapalenia otrzewnej. Bakterie mogą dostać się do jamy brzusznej przez perforację jelita, zakażenie dróg moczowych lub zakażenie płuc. Uszkodzenie narządów wewnętrznych, takie jak pęknięcie wyrostka robaczkowego czy perforacja żołądka, może również prowadzić do zapalenia otrzewnej. Chirurgia, zwłaszcza w obrębie jamy brzusznej, może zwiększać ryzyko wystąpienia zapalenia otrzewnej. Inne przyczyny to urazy brzucha, choroby zapalne jelit czy nowotwory.

Diagnoza zapalenia otrzewnej

Diagnoza zapalenia otrzewnej opiera się na badaniu fizykalnym, badaniach laboratoryjnych oraz badaniach obrazowych. Podczas badania fizykalnego lekarz może zbadać brzuch pacjenta w celu oceny obecności bólu, napięcia mięśni brzucha czy wzdęć. Badania laboratoryjne, takie jak badanie krwi i moczu, mogą pomóc w identyfikacji infekcji oraz ocenie stanu ogólnego pacjenta. Badania obrazowe, takie jak tomografia komputerowa (TK) lub ultrasonografia brzucha, mogą dostarczyć bardziej szczegółowych informacji na temat stanu jamy brzusznej i pomóc w identyfikacji przyczyny zapalenia otrzewnej.

Leczenie zapalenia otrzewnej

Leczenie zapalenia otrzewnej zależy od przyczyny i stopnia zaawansowania schorzenia. W większości przypadków konieczne jest hospitalizacja pacjenta. Antybiotyki są podstawowym leczeniem zapalenia otrzewnej spowodowanego infekcją bakteryjną. Chirurgia może być konieczna w przypadku perforacji jelita, uszkodzenia narządów wewnętrznych lub innych poważnych powikłań. Leczenie objawowe, takie jak podawanie leków przeciwbólowych czy przeciwwymiotnych, może pomóc w łagodzeniu objawów i poprawie komfortu pacjenta.

Powikłania zapalenia otrzewnej

Zapalenie otrzewnej może prowadzić do powikłań, takich jak zakażenie krwi, niewydolność narządów czy martwica jelit. Powikłania te mogą być potencjalnie groźne dla życia i wymagają natychmiastowej interwencji medycznej.

Profilaktyka zapalenia otrzewnej

Aby zapobiec zapaleniu otrzewnej, zaleca się przestrzeganie higieny osobistej, unikanie zakażeń, takich jak zakażenia dróg moczowych czy płuc, oraz regularne badania lekarskie w celu wczesnego wykrycia ewentualnych schorzeń wewnętrznych.

Podsumowanie

Zapalenie otrzewnej jest poważnym stanem zapalnym błony surowiczej wyściełającej jamę brzuszną. Wymaga natychmiastowej interwencji medycznej. Objawy zapalenia otrzewnej mogą być różne, ale najczęstsze z nich to silny ból brzucha, wzrost temperatury ciała, nudności i wymioty oraz zaburzenia jelitowe. Przyczyny zapalenia otrzewnej mogą obejmować infekcje bakteryjne, uszkodzenie narządów wewnętrznych, chirurgię czy inne czynniki. Diagnoza opiera się na badaniu fizykalnym, badaniach laboratoryjnych oraz badaniach obrazowych. Leczenie zapalenia otrzewnej może obejmować antybiotyki, chirurgię oraz leczenie objawowe. Zapalenie otrzewnej może prowadzić do powikłań, takich jak zakażenie krwi, niewydolność narządów czy martwica jelit. Aby zapobiec zapaleniu otrzewnej, zaleca się przestrzeganie higieny osobistej, unikanie zakażeń oraz regularne badania lekarskie.